13 mei, 2025

Beeld VS tekst – waarom visueel leren zo goed werkt

Multimedia Design

Siem Hillekens

Manager Multimedia Design

Visueel leren

In een wereld waar informatie ons continu overspoelt, is het essentieel om leeroplossingen te ontwerpen die effectief én efficiënt zijn. Veel traditionele leermethoden bevatten nog steeds net zo veel tekst als 30 jaar geleden, terwijl steeds vaker blijkt dat visuele leervormen krachtiger zijn. Visueel leren zorgt ervoor dat informatie beter blijft hangen, sneller wordt verwerkt en effectiever wordt toegepast in de praktijk. Voor organisaties die inzetten op professionele ontwikkeling is het daarom tijd om visueel leren serieus te nemen als strategisch instrument voor betere transfer van het geleerde naar de werkplek.

Leuk dat visueel leren… Maar hoe leren we eigenlijk? De cognitieve basis

De Cognitive Theory of Multimedia Learning van Richard Mayer (2009) laat zien dat mensen leren via twee kanalen: het visuele en het auditieve/tekstuele kanaal. Wanneer deze gecombineerd worden, mits goed ontworpen, wordt informatie effectiever verwerkt en opgeslagen in het langetermijngeheugen. Ook de Dual Coding Theory van Allan Paivio (1969) ondersteunt dit: het combineren van tekst en beeld zorgt voor dubbele codering, waardoor kennis beter wordt onthouden. Dit principe, dat tegenwoordig veel aandacht geniet, is dus eigenlijk al tientallen jaren oud!

Deze theorieën benadrukken dat ‘zien’ niet zomaar een aanvulling is op ‘lezen’, maar een fundamenteel onderdeel van effectief leren. Visueel leren is dus the way to go!

Cognitive theory of multimedia learning

tabel Visueel leren

De voordelen van visuele leervormen

Betere opslag in het langetermijngeheugen

Beelden creëren mentale modellen. Een visual zoals een infographic of schema wordt sneller herkend en langduriger onthouden dan tekst. Dit is cruciaal voor transfer: wat mensen zich herinneren, passen ze ook sneller toe. Dit doen we toch al een tijdje, denk maar aan het ‘aap, noot, mies’ plankje van vroeger. Hier combineren we het plaatje met het woord. Visueel leren is van alle tijden.

Sneller begrip van complexe informatie
Plaatjes maken abstracte concepten concreet, zo simpel kan het zijn. Denk aan flowcharts, simulaties of animaties die processen of besluitvorming visueel maken. Dit versnelt niet alleen het begrip, maar vermindert ook de cognitieve belasting.
Meer motivatie en betrokkenheid
Beelden trekken aandacht, maken content aantrekkelijker en verhogen de betrokkenheid van deelnemers. Dit versterkt de intrinsieke motivatie, een belangrijke voorspeller voor succesvolle transfer.

Praktische toepassingen van visueel leren voor L&D

Gebruik visuals bij leerervaringen

Korte leereenheden met duidelijke iconen, afbeeldingen of animaties maken het leren behapbaar. Denk aan microlearnings waarin één concept helder visueel wordt uitgelegd.

Maak instructievideo’s en demo’s

Video’s met duidelijke uitleg (en liefst een voice-over) maken het makkelijker om complexe handelingen te leren. Denk aan stappenplannen, screencasts of scenario-based learning.

Zet performance support in

Performance support tools zoals interactieve job aids of visuele checklisten zorgen ervoor dat medewerkers tijdens hun werk ondersteund worden. Volgens Mosher & Gottfredson (2012) halveren deze tools de tijd tot volledige beheersing van nieuwe vaardigheden.

Maar… is visueel leren dan altijd beter?

Niet elk beeld draagt bij aan beter leren. Decoratieve plaatjes of irrelevante visuals kunnen juist afleiden. Kies daarom altijd voor functioneel beeldgebruik: visuals die een duidelijke leerfunctie hebben en cognitieve overbelasting voorkomen. Als je té ijverig wordt om visueel leren toe te passen, werkt het juist averechts.

Forta4u Animatie

Conclusie – Visueel leren als sleutel tot effectievere transfer

Door leeroplossingen te verrijken met krachtige visuals verhoog je de effectiviteit van leren én vergroot je de kans dat kennis daadwerkelijk wordt toegepast op de werkplek. Het is een cruciale schakel voor succesvolle transfer van het geleerde. Of het nu gaat om onboarding, training of performance support. Visueel leren maakt het verschil.

Klaar om de volgende stap te zetten?

Wil je weten hoe je visueel leren effectief inzet in jouw organisatie? Wij helpen je met leeroplossingen die werken én blijven hangen. Van e-learning tot performance support. Wij zorgen dat jouw team de opgedane kennis ook echt toepast.

Nieuwsgierig geworden?

Learning & Development