Animatie als leervorm, enorm effectief of onnodige investering?
Animatie, multimedia design
Multimedia Designer
Animatie, multimedia design
Multimedia Designer
Animatie is een leuke en creatieve manier om contact te maken met je doelgroep. De afgelopen jaren wordt animatie daarom ook breed ingezet in diverse domeinen, waaronder leren en ontwikkelen.
Animatie als leervorm klinkt natuurlijk leuk, maar de vraag is: draagt het ook echt bij aan het sneller bereiken van leerdoelen? Of is het een trend zonder bewezen effectiviteit? Om deze vraag te beantwoorden duiken we de theorie in.
De Cognitive Load Theory (CLT) van John Sweller beschrijft hoe onze geheugenfuncties worden belast tijdens het leren. Ons brein kan maar een beperkte hoeveelheid nieuwe informatie tegelijkertijd verwerken. Te veel informatie leidt tot overbelasting en vermindert ons leervermogen.
De theorie onderscheidt 3 vormen van cognitieve belasting:
Door gerichte belasting te maximaliseren, intrinsieke belasting te beheren en extraneuze belasting te minimaliseren, kan je ervoor zorgen dat jouw doelgroep het meest effectief leert.
Klinkt ingewikkeld, maar dat is het niet. Praktisch gezien betekent dit dat je overbodige informatie schrapt, leerinhoud duidelijk en gestructureerd presenteert en complexe informatie opdeelt in kleine, behapbare stukken.
Animatie speelt hierin een cruciale rol omdat het ons de mogelijkheid biedt om informatie visueel, overzichtelijk en stapsgewijs aan te bieden. Hierdoor wordt de lerende geleidelijk door de leerinhoud geleid. Volgens de Cognitive Load Theory zorgt dit voor een effectiever leerproces.
Verschillende studies ondersteunen de effectiviteit van animatie als leervorm.
Zo toont onderzoek (Educational Psychology, 2013) aan dat animatie effectiever is dan statische afbeeldingen bij complexe of dynamische leerinhoud. Daarnaast blijkt uit een studie van Aysolmaz en Reijers (2021) dat animatie helpt bij het beter begrijpen van complexe procesmodellen. Het verlaagt de mentale belasting en vergemakkelijkt het verkrijgen van overzicht in ingewikkelde processen.
Naast het voorkomen van cognitieve overbelasting, verhoogt animatie ook de betrokkenheid en verbetert het de algehele leerervaring. De Multimedia Learning Theory van Richard Mayer stelt dat mensen het beste leren van een combinatie van tekst en beeld. Animatie combineert gesproken uitleg met visuele aanwijzingen en grafische elementen en is hier dus een goed voorbeeld van.
De Multimedia Learning Theory is in meerdere studies onderzocht. Animatie blijkt de aandacht van de doelgroep te verhogen door de combinatie van verschillende prikkels en een sterk georganiseerde presentatie (Computational and Mathematical Methods in Medicine, 2022). Dit maakt animatie een krachtig didactisch middel om de aandacht vast te houden.
Effecten van het gebruik van animatie zijn onder andere meer betrokkenheid en interesse, beter begrip van de leerinhoud en meer flexibiliteit bij zelfstandig leren. Ook blijkt dat elementen als personageontwerp en dialogen cruciaal zijn om studenten te blijven boeien (Research in Learning Technology, 2019).
Dus, is een animatie als leervorm enorm effectief of een onnodige investering? Het antwoord is duidelijk: animatie is veel meer dan alleen een ‘leuke en hippe’ manier van leren. Het is een bewezen effectieve methode om leerdoelen sneller te bereiken.
Het helpt niet alleen bij het structureren en vereenvoudigen van complexe informatie zodat de lerende deze sneller opneemt, maar verhoogt ook de betrokkenheid en motivatie. Strategisch en doelgericht ingezette animaties zijn een waardevolle aanvulling op elk leertraject.
Ng, H. K., Kalyuga, S., & Sweller, J. (2013). Reducing transience during animation: a cognitive load perspective. Educational Psychology, 33(7), 755-772.
Sweller, J. (1994). Cognitive load theory, learning difficulty, and instructional design. Learning and instruction, 4(4), 295-312.
Yang, C., Jen, C. H., Chang, C. Y., & Yeh, T. K. (2018). Comparison of animation and static-picture based instruction: Effects on performance and cognitive load for learning genetics. Journal of Educational Technology & Society, 21(4), 1-11.
Aysolmaz, B., & Reijers, H. A. (2021). Animation as a dynamic visualization technique for improving process model comprehension. Information and Management, 58(5), 1-19.
Mayer, R. E., & Moreno, R. (1998). A cognitive theory of multimedia learning: Implications for design principles. Journal of educational psychology, 91(2), 358-368.
Praveen, C. K., & Srinivasan, K. (2022). Psychological impact and influence of animation on viewer’s visual attention and cognition: A systematic literature review, open challenges, and future research directions. Computational and mathematical methods in medicine, 2022(1), 8802542.
Liu, C., & Elms, P. (2019). Animating student engagement: The impacts of cartoon instructional videos on learning experience. Research in Learning Technology, 27.
Wij helpen je graag! Ons team van Learning & Development Specialisten en Multimedia Designers staat klaar om een passende animatie te ontwikkelen voor jouw leervraag.
